หุ้นส่วนผู้จัดการของห้างหุ้นส่วนจำกัด ถูกศาลสั่งพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาด ห้างหุ้นส่วนจำกัดเลิกกันโดยผลของกฎหมายหรือไม่

หุ้นส่วนผู้จัดการของห้างหุ้นส่วนจำกัด ถูกศาลสั่งพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาด ห้างหุ้นส่วนจำกัดเลิกกันโดยผลของกฎหมายหรือไม่

          ห้างหุ้นส่วนจำกัด(หจก.) ย่อมเลิกกัน ด้วยเหตุดังกล่าวต่อไปนี้

1. เลิกกันโดยสัญญา 1055(1) - (3)

2. เลิกกันโดยผลของกฎหมาย 1055(4), (5)

3. เลิกกันโดยคำสั่งศาล 1057

วันนี้เราจะมาดูเหตุเลิกห้างโดยผลของกฎหมาย ตามมาตรา 1055(5) ที่บอกว่า “เมื่อผู้เป็นหุ้นส่วนคนใดคนหนึ่งตาย หรือล้มละลาย หรือตกเป็นผู้ไร้ความสามารถ ห้างหุ้นส่วนจำกัดก็เลิกกัน”

คำถาม : หุ้นส่วนผู้จัดการถูกศาลสั่งพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาด ห้างหุ้นส่วนจำกัดต้องเลิกห้างหรือไม่?

          คำตอบ : ไม่ทำให้ห้างหุ้นส่วนจำกัดต้องเลิกกันตามกฎหมาย เพราะจะเลิกห้างโดยผลของกฎหมายได้ต้องเป็นกรณีที่ศาลมีคำพิพากษาให้ลูกหนี้ล้มละลายไม่ใช่เพียงถูกพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาด

          คำพิพากษาฎีกาที่ 14488/2555

          คดีขึ้นสู่การพิจารณาของศาลฎีกาตามฎีกาของจำเลยที่ 1 (ห้างหุ้นส่วนจำกัดนิสาพล) ว่า โจทก์มีอำนาจฟ้องหรือไม่ โดยจำเลยที่ 1 ฎีกาว่าเมื่อจำเลยที่ 2 ซึ่งเป็นหุ้นส่วนผู้จัดการของจำเลยที่ 1(ห้าง) ถูกศาลสั่งพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาดห้างจำเลยที่ 1 ย่อมเลิกกันโดยผลของกฎหมาย โจทก์จึงไม่มีอำนาจฟ้องจำเลยที่ 1 นั้น

ศาลฎีกาเห็นว่าตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1055(5) ประกอบมาตรา 1080 ห้างหุ้นส่วนจำกัดย่อมเลิกกันเมื่อห้างหุ้นส่วนผู้จัดการตายหรือล้มละลายหรือตกเป็นผู้ไร้ความสามารถ แต่กรณีของจำเลยที่ 2(หุ้นส่วนผู้จัดการ) เพียงแต่ถูกศาลสั่งพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาด ศาลยังไม่มีคำสั่งให้เป็นบุคคลล้มละลาย ซึ่งขั้นตอนในการที่ศาลจะมีคำสั่งให้ล้มละลายนั้นเป็นขั้นตอนคนละส่วนกับการสั่งพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาด ดังที่บัญญัติไว้ใน พ.ร.บ. ล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 61 ส่วนการที่ พ.ร.บ. ล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 62 บัญญัติว่า การล้มละลายของลูกหนี้เริ่มต้นมีผลตั้งแต่วันที่ศาลมีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์นั้น หมายความเพียงเฉพาะในเรื่องการจัดการทรัพย์สินตามกฎหมายล้มละลาย แต่ในส่วนที่เกี่ยวกับฐานะบุคคลเช่นดังที่บัญญัติในเรื่องการเลิกห้างหุ้นส่วน ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1055(5) ต้องเป็นกรณีที่ศาลมีคำพิพากษาให้ลูกหนี้ล้มละลายไม่ใช่เพียงถูกพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาด

ดังนั้น ลำพังเพียงแต่จำเลยที่ 2 ซึ่งเป็นหุ้นส่วนผู้จัดการของจำเลยที่ 1 ถูกพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาด ไม่ทำให้ห้างจำเลยที่ 1 ต้องเลิกตามกฎหมาย ทั้งยังปรากฏต่อศาลว่าภายหลังศาลก็ไม่ได้พิพากษาให้จำเลยที่ 2 ล้มละลายเพราะจำเลยที่ 2 สามารถประนอมหนี้ก่อนล้มละลายได้ ที่ศาลอุทธรณ์ภาค 7 พิพากษาว่าห้างจำเลยที่ 1 ยังไม่เลิกกันโจทก์มีอำนาจฟ้องห้างจำเลยที่ 1 นั้นชอบแล้ว

มาตรา 1055  ห้างหุ้นส่วนสามัญย่อมเลิกกันด้วยเหตุดังกล่าวต่อไปนี้

(1) ถ้าในสัญญาทำไว้มีกำหนดกรณีอันใดเป็นเหตุที่จะเลิกกัน เมื่อมีกรณีนั้น

(2) ถ้าสัญญาทำไว้เฉพาะกำหนดกาลใด เมื่อสิ้นกำหนดกาลนั้น

(3) ถ้าสัญญาทำไว้เฉพาะเพื่อทำกิจการอย่างหนึ่งอย่างใดแต่อย่างเดียว เมื่อเสร็จการนั้น

(4) เมื่อผู้เป็นหุ้นส่วนคนใดคนหนึ่งให้คำบอกกล่าวแก่ผู้เป็นหุ้นส่วนคนอื่น ๆ ตามกำหนดดังบัญญัติไว้ในมาตรา 1056

(5) เมื่อผู้เป็นหุ้นส่วนคนใดคนหนึ่งตาย หรือล้มละลาย หรือตกเป็นผู้ไร้ความสามารถ

มาตรา 1080  บทบัญญัติว่าด้วยห้างหุ้นส่วนสามัญข้อใด ๆ หากมิได้ยกเว้นหรือแก้ไขเปลี่ยนแปลงไปโดยบทบัญญัติแห่งหมวด 3 นี้ ท่านให้นำมาใช้บังคับแก่ห้างหุ้นส่วนจำกัดด้วย

ปรึกษากฎหมายโทร 080-9193691 , 02-0749954 หรือ แอดไลน์ @closelawyer หรือ คลิก https://line.me/R/ti/p/%40closelawyer