การได้มาซึ่งสิทธิเก็บกิน ที่ไม่ได้ทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนการได้มากับพนักงานเจ้าหน้าที่ จะยกขึ้นเป็นข้อต่อสู้บุคคลภายนอก ได้หรือไม่

“สิทธิเก็บกิน” คือ เป็นทรัพยสิทธิประเภทหนึ่ง โดยเป็นสิทธิที่บุคคลสามารถครอบครอง ใช้ และถือเอาซึ่งประโยชน์จากอสังหาริมทรัพย์ของบุคคลอื่น

เช่น เจ้าของที่นามีสิทธิใช้ที่นา ผู้ทรงสิทธิเก็บกินในที่นานั้นก็ใช้ที่นาทำนาได้ หรือจะนำที่นานั้น ออกให้เช่าเพื่อเก็บค่าเช่าก็ได้เสมอกับเป็นเจ้าของเองทีเดียว เพียงแต่กรรมสิทธิ์ในที่นาดังกล่าวยังอยู่ที่เจ้าของ

การจดทะเบียนสิทธิเก็บกิน ต้องทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนกับพนักงานเจ้าหน้าที่เช่นเดียวกับทรัพยสิทธิอื่น ๆ สิทธินี้จะเป็นแต่บุคคลสิทธิเท่านั้น กล่าวคือ จะเป็นแต่สิทธิที่ใช้ยันกันได้เฉพาะคู่กรณีเท่านั้น อาจมีกำหนดเวลา 3 ปี 5 ปี หรือตลอดชีวิตแห่งผู้ทรงสิทธิก็ได้ หรือถ้าหากไม่ได้กำหนดเวลากัน กฎหมายให้ถือว่ากำหนดเวลานั้นคือชั่วชีวิตผู้ทรงสิทธิหรือจนกว่าจะเสียชีวิต และสิทธิเก็บกินย่อมระงับไปโดยมรณะของผู้ทรงสิทธิเสมอ ซึ่งแสดงว่าสิทธิเก็บกินเป็นเรื่องเฉพาะตัวบุคคลไม่ใช่สิทธิที่จะโอนให้แก่กันได้

          เเต่หากไม่ปรากฏว่านิติกรรมการได้มาซึ่งทรัพย์สินเก็บกินได้ทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนการได้มากับพนักงานเจ้าหน้าที่เ การได้มาซึ่งทรัพย์สิทธิดังกล่าวยังไม่บริบูรณ์

          ผู้ที่ได้สิทธิเก็บกิน ไม่มีสิทธิยกการได้มาซึ่งสิทธิเก็บกินที่ไม่ได้ทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนการได้มากับพนักงานเจ้าหน้าที่ขึ้นต่อสู้บุคคลอื่นซึ่งเป็นผู้ซื้อที่ดินมาโดยสุจริตและจดทะเบียนการได้มากับพนักงานเจ้าหน้าที่เเล้ว

          คำพิพากษาฎีกาที่ 6658/2557

          ผู้ร้องอ้างว่าผู้ร้องไม่ได้เป็นบริวารของจำเลย เพราะจำเลยทั้งสองตกลงให้ผู้ร้องก่อสร้างอาคารโรงงานเพิ่มเติม 6 หลัง โดยผู้ร้องเป็นผู้ออกค่าใช้จ่าย เเล้วให้ผู้ร้องมีสิทธิเก็บกินตลอดไปในการใช้อาคารที่สร้าง 6 หลัง ดังกล่าวร่วมกับจำเลยทั้งสองในการประกอบกิจการฟอกย้อมผ้าเสื้อผ้า

ข้ออ้างของผู้ร้องดังกล่าวเป็นการอ้างว่าผู้ร้องได้มาโดยนิติกรรมซึ่งทรัพยสิทธิเกี่ยวกับที่ดินและอาคาร ซึ่งเป็นอสังหาริมทรัพย์ที่โจทก์ซื้อมาจากการขายทอดตลาด เเต่ตามคำร้องไม่ปรากฏว่านิติกรรมการได้มาซึ่งทรัพย์สินดังกล่าวของผู้ร้องได้ทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนการได้มากับพนักงานเจ้าหน้าที่เเต่อย่างใด การได้มาซึ่งทรัพย์สิทธิดังกล่าวของผู้ร้องจึงยังไม่บริบูรณ์ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1299 วรรคหนึ่ง

แม้ข้อเท็จจริงจะรับฟังได้ตามคำร้อง ข้อตกลงระหว่างผู้ร้องกับจำเลยที่ 1 ถือว่าเป็นข้อตกลงพิเศษอย่างสัญญาต่างตอบเเทน ก่อให้เกิดบุคคลสิทธิแก่ผู้ร้องในอันที่จะเรียกให้จำเลยที่ 1 ไปจดทะเบียนสิทธิเก็บกินในอาคาร 6 หลัง ที่ผู้ร้องสร้าง อันเป็นสิทธิเรียกร้องระหว่างผู้ร้องกับจำเลยที่ 1 เท่านั้น

ผู้ร้องไม่มีสิทธิยกการได้มาซึ่งสิทธิเก็บกินที่ไม่ได้ทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนการได้มากับพนักงานเจ้าหน้าที่ขึ้นต่อสู้โจทก์ซึ่งเป็นผู้ซื้อที่ดินและอาคาร 6 หลัง โดยสุจริตและจดทะเบียนการได้มากับพนักงานเจ้าหน้าที่เเล้ว

คำร้องขอของผู้ร้องจึงมิได้เเสดงอำนาจพิเศษเเต่อย่างใด กรณีถือว่าผู้ร้องเป็นบริวารของจำเลยที่ 1

ปรึกษากฎหมายโทร 080-9193691 , 02-0749954 หรือ แอดไลน์ @closelawyer หรือ คลิก https://line.me/R/ti/p/%40closelawyer