การหมั้นโดยที่ไม่ได้มีเจตนาไปจดทะเบียนสมรสกัน ทรัพย์สินที่ให้นั้นไม่ถือเป็นของหมั้นเรียกคืนไม่ได้

หลักของการหมั้นนั้นเป็นการให้ทรัพย์สินแก่หญิง เพื่อให้หญิงนั้นมั่นใจว่าทั้งคู่จะได้จดทะเบียนสมรสเป็นสามีภรรยากันในอนาคต เมื่อได้ให้ของหมั้นและมีเจตนาที่จะไปจดทะเบียนสมรสแล้ว การหมั้นนั้นก็เป็นการชอบด้วยกฎหมายแต่หากให้ของหมั้นโดยที่ไม่ได้มีเจตนาไปจดทะเบียนสมรสต่อกัน ภายหลังชายนั้นจะมาเรียกของหมั้นคืนไม่ได้

          ตัวอย่าง นายสมศักดิ์ เป็นแฟนกับ นางสอง ทั้งคู่รักใคร่กันดีวันหนึ่ง นายสมศักดิ์ ได้ซื้อแหวนมาหนึ่งวง ราคาสามแสนบาทเพื่อทำการหมั้นกับนางสองแต่มิได้มีการพูดถึงเรื่องแต่งงานต่อกันเลย และทั้งคู่ก็อยู่กินกันมาจน 10 ปี ทั้งคู่ทะเลาะกันต้องการที่จะเลิกราต่อกันไปและอยากเรียกแหวนที่เคยให้นางสองไว้แต่ก่อนคืน เมื่อแหวนดังกล่าวไม่เป็นของหมั้นทั้งคู่จึงไม่อาจเรียกร้องแหวนดังกล่าวต่อกันได้ นางสองไม่จำต้องคืนแหวนที่เคยได้รับมา

อ้างถึงคำพิพากษาฎีกาที่ 8954/2549 การที่ศาลจะวินิจฉัยว่าฝ่ายจำเลยผิดสัญญาหมั้นหรือไม่ จะต้องฟังให้ได้เสียก่อนว่า โจทก์ที่ 2 และจำเลยที่ 2 มีเจตนาที่จะสมรสโดยจดทะเบียนสมรสตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1457 หรือไม่ เพราะการหมั้นตามกฎหมายนั้นต้องมีเจตนาจะสมรสกันตามกฎหมาย มิใช่เมื่อมีการมอบของหมั้นแล้ว ก็มีผลสมบูรณ์ตามมาตรา 1437

ฝ่ายโจทก์และฝ่ายจำเลยทำพิธีหมั้นตามประเพณี โดยไม่มีเจตนาที่จะจดทะเบียนสมรสต่อกัน ทรัพย์สินที่ฝ่ายจำเลยมอบให้ฝ่ายโจทก์จึงไม่ใช่ของหมั้น เพราะไม่ใช่ทรัพย์สินที่ฝ่ายจำเลยมอบให้ฝ่ายโจทก์เพื่อเป็นหลักฐานการหมั้น และประกันว่าจะสมรส ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1437 วรรคหนึ่ง ดังนั้น เงินสดจำนวน 1,444,000 บาท และทองคำรูปพรรณที่จำเลยที่ 1 นำไปมอบให้แก่ฝ่ายโจทก์จึงไม่ใช่ของหมั้น โจทก์ทั้งสองจึงไม่อาจฟ้องเรียกคืนฐานผิดสัญญาหมั้นได้

ฝ่ายโจทก์และฝ่ายจำเลยมีข้อตกลงกันว่าโจทก์ทั้งสองจะคืนเงินสดและทองรูปพรรณที่ใช้ในพิธีหมั้นให้จำเลยที่ 1 ในวันแต่งงาน ดังนั้น เงินสดและทองรูปพรรณดังกล่าวจึงไม่ใช่ทรัพย์สินที่จำเลยที่ 1 ให้แก่โจทก์ที่ 2 แต่เป็นที่เข้าใจตรงกันทั้งสองฝ่ายว่าเป็นทรัพย์สินที่นำมาแสดงในวันหมั้นเพื่อให้เหมาะสมกับฐานะทั้งสองฝ่ายเท่านั้น กรรมสิทธิ์ในเงินสดและทองคำรูปพรรณดังกล่าวจึงไม่ตกเป็นของโจทก์ที่ 2 การที่โจทก์ที่ 2 นำไปให้จำเลยที่ 1 ในวันแต่งงานจึงเป็นการส่งคืนทรัพย์ของจำเลยที่ 1 ตามข้อตกลง มิใช่การฝากทรัพย์ โจทก์ทั้งสองจึงไม่มีสิทธิเรียกคืน

มาตรา 1437  การหมั้นจะสมบูรณ์เมื่อฝ่ายชายได้ส่งมอบหรือโอนทรัพย์สินอันเป็นของหมั้นให้แก่หญิงเพื่อเป็นหลักฐานว่าจะสมรสกับหญิงนั้น

ปรึกษากฎหมายโทร 080-9193691 , 02-0749954 หรือ แอดไลน์ @closelawyer หรือ คลิก https://line.me/R/ti/p/%40closelawyer