การได้มาซึ่งสิทธิเหนือพื้นดิน ไม่ได้ทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ ผูกพันทายาทของเจ้าของที่ดินหรือไม่

          สิทธิเหนือพื้นดิน คือ ทรัพยสิทธิประเภทหนึ่ง ที่ผู้ทรงสิทธิเหนือพื้นดิน มีสิทธิสร้างสิ่งปลูกสร้างโรงเรือน บนที่ดินของบุคคลอื่น การอนุญาตให้สร้างโรงเรือนหรือสิ่งปลูกสร้างใดๆ บนอสังหาริมทรัพย์ ย่อมหมาถึง "สิทธิเหนือพื้นดิน"

          สิทธิเหนือพื้นดิน ถือเป็นทรัพยสิทธิอันเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ แม้ไม่ได้ทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่อันทำให้ไม่บริบูรณ์ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1299 วรรคหนึ่ง แต่ก็ใช้บังคับกันได้ระหว่างคู่สัญญาในฐานะ “บุคคลสิทธิและตกทอดไปยังทายาท” ของผู้ตาย(ผูกพันทายาท)

ทายาทจึงฟ้องขับไล่ผู้ที่มีสิทธิเหนือพื้นดินและบริวารให้ออกไปจากบ้านและที่ดินไม่ได้

คำพิพากษาฎีกาที่ 6054/2557

ป.ผู้ตายให้จําเลยมีสิทธิเหนือพื้นดินด้วยการปลูกบ้านอาศัยอยู่บนที่ดินได้จนตลอดชีวิตของจําเลย ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1410 และ 1412 สิทธิเหนือพื้นดินถือเป็นทรัพยสิทธิอันเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ แม้มิได้ทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่อันทำให้ไม่บริบูรณ์ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1299 วรรคหนึ่ง แต่ก็ใช้บังคับกันได้ระหว่างคู่สัญญาในฐานะบุคคลสิทธิและตกทอดไปยังโจทก์ซึ่งเป็นทายาทของผู้ตายตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1599 และ 1600 โจทก์จึงฟ้องขับไล่จําเลยและบริวารให้ออกไปจากบ้านและที่ดินไม่ได้ ทั้งมิใช่เป็นกรณีที่จําเลยได้สิทธิเหนือพื้นดินโดยไม่มีกําหนดเวลาอันจะทำให้โจทก์มีสิทธิบอกเลิกสัญญาเสียในเวลาใดก็ได้ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1413

การได้มาซึ่งสิทธิเหนือพื้นดินของจําเลยมิได้ทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ซึ่งทำให้ไม่บริบูรณ์ โดยไม่ปรากฏว่ามีข้อตกลงกันเป็นพิเศษหรือมีสัญญาต่างตอบแทนระหว่างผู้ตายกับจําเลยว่าจะไปจดทะเบียนสิทธิเหนือพื้นดิน จําเลยจึงไม่อาจขอให้บังคับโจทก์ไปจดทะเบียนสิทธิเหนือพื้นดินเพื่อให้เป็นทรัพยสิทธิที่สมบูรณ์ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1299 วรรคหนึ่งได้ สิทธิเหนือพื้นดินบนที่ดินของจําเลยคงผูกพันและบังคับโจทก์ได้ในฐานะบุคคลสิทธิ์ คําพิพากษาศาลชั้นต้นที่ให้โจทก์จดทะเบียนสิทธิเหนือพื้นดินให้แก่จําเลย จึงไม่ชอบ

มาตรา 1410  เจ้าของที่ดินอาจก่อให้เกิดสิทธิเหนือพื้นดินเป็นคุณแก่บุคคลอื่น โดยให้บุคคลนั้นมีสิทธิเป็นเจ้าของโรงเรือน สิ่งปลูกสร้าง หรือสิ่งเพาะปลูก บนดินหรือใต้ดินนั้น

มาตรา 1412  สิทธิเหนือพื้นดินนั้นจะก่อให้เกิดโดยมีกำหนดเวลา หรือตลอดชีวิตเจ้าของที่ดิน หรือตลอดชีวิตผู้ทรงสิทธิเหนือพื้นดินนั้นก็ได้

ถ้าก่อให้เกิดสิทธิพื้นดินโดยมีกำหนดเวลาไซร้ ท่านให้นำบทบัญญัติมาตรา 1403 วรรค 3 มาใช้บังคับโดยอนุโลม

ปรึกษากฎหมายโทร 080-9193691 , 02-0749954 หรือ แอดไลน์ @closelawyer หรือ คลิก https://line.me/R/ti/p/%40closelawyer